Wat is stress en wat kan je eraan doen?
Ben je de laatste tijd wat meer gespannen of vermoeider dan normaal? Zitten je nek en schouders vast? Dan heb je misschien last van stress. En je bent niet alleen! Stress is best wel normaal en we hebben allemaal wel eens last van de symptomen.
Niet erg dus. Of toch…? Als je vaak klachten hebt en je stresssignalen negeert, kan dat tot problemen leiden. Gelukkig kan je leren omgaan met stress, zodat je meer kalmte en mentale energie in je leven ervaart!
Wat is stress?
Stress is op zich een hele natuurlijke en gezonde reactie van je lichaam. Het helpt je om zo goed mogelijk te functioneren bij een gevaarlijke situatie of intense inspanning. Er komt adrenaline en cortisol vrij, waardoor je bloeddruk en hartslag omhoog gaan, je ademhaling versnelt, er meer zuurstof vrijkomt en je spieren zich aanspannen. Je bent klaar om te vechten of te vluchten!
Op zich een handige truc van je lichaam als je moet vluchten voor een mammoet. Maar het is iets minder ideaal wanneer je elke deadline als een constante ‘bedreiging’ ervaart.
Waar komt het vandaan?
Vandaag de dag hoeven we gelukkig niet meer te vluchten voor mammoeten. Maar onze haastige levensstijl en vele prikkels zorgen toch voor veel stress en spanning. We leven aan een heel snel tempo, ervaren een hoge werkdruk, zijn emotioneel overbelast en worden langs alle kanten geconfronteerd met slecht nieuws over de economie, pandemie, het klimaat, …
Door weerbaarheid of draagkracht kunnen we die spanning dragen. Maar de mentale balans is zeer fragiel. Als het allemaal wat te lang duurt, of wat te veel wordt, en je dus meer moet dragen dan je aankan, dan wordt het moeilijk. Jouw aanpassingsvermogen om correct met stress om te gaan vermindert, wat tot vervelende symptomen kan leiden. Gelukkig kan je acties nemen die voor meer kalmte en mentale energie in je leven zorgen en je stress te verminderen.
Welke symptomen duiden op stress?
Lichamelijke symptomen
Lichamelijke symptomen zoals hoofdpijn, spierpijn, rugpijn, nekpijn, een brok in de keel, hartkloppingen, maagklachten, spanning in je armen of benen, duizeligheid, …
Mentale symptomen
Mentale symptomen zoals constant piekeren, prikkelbaar zijn, je nerveus voelen, …
Vermoeidheid
Vermoeidheid en moeite om in te slapen.
Cognitieve symptomen
Cognitieve symptomen zoals concentratieproblemen en moeite hebben om na te denken.
Hoe lang het duurt voordat stress opnieuw uit je lichaam is, hangt af van allerlei factoren. Maar als de symptomen ernstig worden, je niet zeker bent of het om stress gaat of je merkt dat je stress leidt tot angstige gevoelens, ga dan zeker langs bij jouw huisarts voor medisch advies op maat.
Object reference not set to an instance of an object.
Stress en cortisol
Cortisol, het wordt ook weleens het stresshormoon genoemd, en dat is niet voor niets. Cortisol is een bijnierhormoon dat een pak van belangrijke functies in je lichaam heeft, waaronder:
- je lichaam helpen reageren op stress of gevaar
- jouw bloeddruk en immuunsysteem onder controle houden
- je lichaam extra energie geven door je bloedsuikerspiegel te verhogen
Zonder cortisol zou je natuurlijke fight-or-flight response helemaal niet bestaan. Bij stress komt er immers een pak extra cortisol vrij in je bloedbaan, waardoor je glucose of bloedsuiker de lucht inschiet en je spieren een pak meer energie krijgen om te vechten of te vluchten. Onmisbaar dus!
Over het algemeen produceert je lichaam voldoende cortisol om je lichaam gezond en alert te houden. Maar een teveel aan cortisol door bv. stress kan wel enkele nefaste gevolgen hebben.
Gevolgen van langdurige stress
Langdurige stress kan ernstige gevolgen hebben. Maar waarom juist?
Normaal, wanneer het ‘gevaar’ geweken is, neemt de spanning of stress in je lichaam af. Je lichaam komt opnieuw tot rust en gaat zichzelf herstellen. Da’s goed nieuws!
Wanneer je brein echter het gevoel blijft hebben dat het in gevaar is, zoals bij langdurige stress het geval is, dan blijft het cortisol aanmaken. Je verkeert in een voortdurende staat van paraatheid en door die constante spanning krijgt je lichaam onvoldoende de kans om zich te herstellen. Zo raken tal van processen in je lichaam verstoord en overbelast, iets wat je best kan vermijden.
Enkele1 van de meest extreme gevolgen van langdurige stress:
- Slaapproblemen
- Concentratieproblemen
- Kans op angstgevoelens en depressie
- Verhoogd risico op hart- en vaatproblemen
- Een verstoring van het immuunsysteem
